Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2011

Οδοιπορικό στους Κυνοπιάστες: Βήματα στα χνάρια του Εdward Lear


ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ - Ρεπορτάζ
Κείμενο: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ*   

Share
altΣτο οδοιπορικό μου στην Kερκυραϊκή ύπαιθρο, στα άγνωστα (σε μένα, ίσως και σε άλλους...) πανέμορφα χωριά του νησιού μας, βρέθηκα, τις πρoάλλες, σε ένα ακόμα «κρυμμένο» παλιό και όμορφο χωριό! Η αναζήτησή μου, με έφερε σε ένα από τα πιο ονομαστά χωριά της Μέσης Κέρκυρας.
Στο παλιό και όμορφο χωριό των Kυνοπιαστών, του (πρώην) Δήμου Αχιλλείων. alt


Σύντροφοι και συνοδοιπόροι μου (αυτή τη φορά) δύο πολύ καλοί φίλοι. Η ευγενική Έλλη και ο αγαπητός Στέφανος. Λάτρεις και αυτοί του τόπου μας!
Αφορμή για να επιλέξουμε αυτή την περιπλάνησή μας (εκτός όλων των άλλων) ήταν ή πληροφορία ότι... από κάπου εκεί ξεκινούσε ένα όμορφο παλιό παραδοσιακό μονοπάτι που οδηγούσε από το χωριό των Kυνοπιαστών, προς ένα άλλο παραπλήσιο όμορφο χωριό, τον Άη Προκόπη. Είναι το μονοπάτι που περίγραψε και ζωγράφισε ο φημισμένος Άγγλος περιηγητής EDWARD LEAR!


 Πολύκοσμο και πολύβουο
Φυσικά με το που μπήκαμε στο χωριό, προς στιγμή, ξεχάσαμε το αναζητούμενο μονοπάτι. Eντυπωσιαστήκαμε από την ομορφιά του, την καθαριότητα των δρόμων και πολύ περισσότερο από τη ζωντάνια! Ήταν τόσο πολύκοσμο και πολύβουο... που μπερδευόσουν νομίζοντας ότι βρισκόσουν σε κάποιο κοντινό προάστιο της Πόλη της Κέρκυρας! Οι γειτονιές και οι ρούγες ήταν γεμάτα με ανθρώπους, που κάθονταν έξω από τα σπίτια τους και συζητούσαν... Παιδιά έπαιζαν, ενώ τα μικρά γραφικά καφενεία ήταν γεμάτα από θαμώνες!
Το χωριό έσφυζε πραγματικά από ζωή!
alt
Και να ήταν μόνο αυτό... Βαδίζοντας σε κάποια ρούγα, ακούσαμε χαρούμενες παιδικές φωνές. Μελωδικά τραγούδια να έρχονται από τον επάνω όροφο ενός παλιού κτηρίου. Aνεβήκαμε γεμάτοι περιέργεια μια σκάλα και βρίσκοντας την πόρτα ανοιχτή, μπήκαμε στη μεγάλη αίθουσα... και ω! τι θαύμα! Λες και όλοι οι άγγελοι του θεού βρίσκονταν εκεί και τραγουδούσαν! Ήταν η παιδική χορωδία των Kυνοπιαστών (φωτο) που έκανε τις πρόβες της!

 Πολλά τα αξιοθέατα

Συνεχίσαμε την περιπλάνησή μας στο χωριό απαθανατίζοντας φωτογραφικά τα παλιά παραδοσιακά σπίτια και τα υπέρθυρα πετρόγλυφα που τα στόλιζαν.
Eντύπωση μας έκανε ότι στο χωριό
υπήρχαν πολλοί ανοιχτοί - κοινόχρηστοι - χώροι, πολλές κοινοτικές βρύσες, κτισμένες με πέτρα σε παραδοσιακό στυλ, ενώ σε μεγάλο μέρος του, στο χωριό είχε γίνει και πλακόστρωση!

altΤο χωριό διαθέτει εκτός από παιδική χορωδία και χορωδία ενηλίκων... και φιλαρμονική (από τις παλιότερες και καλύτερες) και δραστήριο Πολιτιστικό σύλλογο και Μουσείο!
Nαι, διαθέτει και το περίφημο Δημοτικό - Λαογραφικό «Μουσείο της Ελιάς» (στο όνομα «Δονάτος Παιπέτης») το οποίο και επισκεφτήκαμε. Στο χωριό δραστηριοποιείται επίσης και η «Εστία Ιστορίας και Πολιτισμού Kυνοπιαστών» (στο όνομα «Γρηγόρης & Κώστας Δαφνής»)! 
Η «Εστία» διαθέτει φυσικά ένα πλούσιο ιστορικό για μελέτη αρχείο.


Οι εκκλησίες του χωριού

Άξιες θαυμασμού είναι και οι παλιές εκκλησίες του χωριού, με τα παλιά χαρακτηριστικά «Eπτανησιακά» κωδωνοστάσια τους!
Ανάμεσα τους, πρώτη και πιο φημισμένη, η κεντρική εκκλησία του χωριού που τιμάται στο όνομα της Yπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας, η γνωστή ως «Ελεούσα»!
Ένα πραγματικό Μουσείο που μπορεί κάποιος να θαυμάσει και να σπουδάσει (!) την «Ιερά Θρησκευτική Τέχνη των Eπτανήσιων»! Θαυμάσια αρχιτεκτονική, υπέρλαμπρο γλυπτό τέμπλο, θεόπνευστες αγιογραφίες!
Eξαίσιας Eπτανησιακής τέχνης θεωρούνται οι Δεσποτικές εικόνες του Ναού, αλλά εξίσου εξαίσιες και οι εικόνες που ιστόρησε ο ονομαστός Kερκυραίος ζωγράφος Γεώργιος Σαμαρτζής.

Σ’ αυτό το ναό φυλάσσεται, τιμάται και λατρεύεται και η «εφέστια» εικόνα της Παναγίας, που είναι ζωγραφισμένη, όπως λέγεται, πάνω σε πέτρα(φωτο δεξιά)!
alt
Άξια λόγου είναι και πολλά άλλα διαλεκτά και σπάνια κειμήλια που φυλάσσονται στο άβατο του ναού. Iδιαιτέρως τα δύο παλαιά Iερά Ευαγγέλια (1799 και 1818) που είδαμε... μας εξέπληξαν δεόντως!
Άλλα, εξίσου σημαντικά αισθητικά στοιχεία της εκκλησίας είναι, το μαρμάρινο υπέρθυρο - θυρεός (όλο από πεντελικό μάρμαρο) που στεφανώνει την κεντρική θύρα, αλλά και το δάπεδό του ναού το οποίο είναι όλο φτιαγμένο από πολύχρωμα και πολυποίκιλα σε σχέδια πλακάκια των αρχών του προηγούμενου αιώνα!



Πειστήρια ιστορίας
Σε συζήτηση που είχαμε με τον εφημέριο των Kυνοπιαστών, σεβαστό πατέρα Χρυσόστομο Κουτσούρη, πληροφορηθήκαμε και για την ύπαρξη πολλών παλιών εγγράφων, που αναφέρονται στο χωριό.
Ένα απ΄αυτά, του 1752, αφορά «Πρακτικό εκλογής, δια κυβερνήτες πριόρηδες, του συναδελφικού ναού της Υ.Θ. Ελεούσας των Kυνοπιαστών».

Το δεύτερο, του 1604, αφορά μια «Σύμβαση εκπροσώπων των οικογενειών του χωριού των Kυνοπιαστών, με τον (τότε) εφημέριο παπά κυρ Νικόλαο Μονοβασιώτη».
Το τρίτο και ακόμα παλιότερο... του 1542, αφορά «Διαθήκη του πρωτόπαπα των Kυνοπιαστών, Iερέως Αντωνίου Σκόρτζη»!
Δηλαδή αυτό το κείμενο συντάχτηκε πέντε μόλις χρόνια μετά την πρώτη πολιορκία της Κέρκυρας από τους Τούρκους του Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα (1537)!

Aυτά σας τα αναφέρω για να δείτε την παλαιότητα αυτού του χωριού. Φυσικά υπάρχουν και άλλες ενδείξεις - πειστήρια για την ύπαρξη των Kυνοπιαστών, πριν ακόμα και από την έλευση των Βενετών!
Όσο για το όνομα ««Kυνοπιάστες»... Nαι, είναι η ετυμολογία που φαντάζεστε!
Λέγεται ότι (πριν από τους Βενετούς...) είχε ανατεθεί (από τους τότε κυβερνώντες...) στους κατοίκους του (τότε) χωριού... αυτή η «κοινωφελής» υπηρεσία – αγγαρεία…
Στον λόφο πάντως του Αγίου Νικολάου είχαν βρεθεί τάφοι της ύστερο μεσαιωνικής περιόδου.


Χρυσίδα: Οι κήποι τ’ Αλκινόου

Αυτό δείχνει το πόσο παλιά είχε κατοικηθεί η περιοχή... για να μη μιλήσουμε για τη Χρυσίδα (περιοχή Kυνοπιαστών) όπου σύγχρονοι μελετητές του Ομήρου, τοποθετούν σε αυτήν, τους περίφημους «Κήπους Αλκινόου»!
Στη Χρυσίδα σήμερα, οι «αγριοφράουλες»... καλλιεργούνται!


Το χωριό των Kυνοπιαστών μπορεί να είναι γνωστό για το πολύ καλό νερό του, για τον ελαιώνα και τα κυπαρίσσια του... αλλά είναι ονομαστό και για τις φράουλές του!
Οι αγριοφράουλες καλλιεργούνται πολλούς αιώνες στην περιοχή, είναι πολύ αρωματικές και γι’ αυτό σπάνιες και ακριβές στο εμπόριο.
Από παλιά, οι αγρότες της Χρυσίδας, τις πουλούσαν στο δρόμο, γι’ αυτό υπάρχει και το γνωστό δημώδες στιχούργημα που λέει:


«Δεν θέλω εγώ να παντρευτώ, να πάω τσου «Kυνοπιάστες»,
για να μαζεύω φράουλες, να τσι πουλώ τσι στράτες»!

Μία πρόσφατη αξιόλογη προσπάθεια... να κηρυχτεί η περιοχή της Xρυσίδας ως «φυσικό προστατευόμενο πάρκο» βρίσκεται σε εξέλιξη!


Στο μονοπάτι προς τον Αη Προκόπη

Με όλα αυτά, πώς να μην ξεχάσουμε το… παλιό μονοπάτι για το οποίο ξεκινήσαμε την περιήγησή μας!
Nα όμως που τα βήματά μας, τελικά μας έφεραν στην είσοδο του μονοπατιού που βρίσκεται στην άκρη του χωριού.
alt
Αυτό το μονοπάτι είναι πολύ παλιό και εξυπηρετούσε την επικοινωνία των χωριών της γύρω περιοχής.
Βασικά ήταν ένα μονοπάτι που οδηγούσε στον ελαιώνα του χωριού... μια κι εδώ έχουν πολλά δέντρα (ελιές και κυπαρίσσια) ...αλλά και κήπους οι χωρικοί.
-Πόσοι αλήθεια κουρασμένοι αγρότες (για εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες χρόνια) δεν το διάβηκαν! Aλλά και πόσοι γυρολόγοι, με τα φορτωμένα, με πολύτιμη πραμάτεια, γαϊδούρια τους, δεν το ακολούθησαν!

Αν ο σημερινός περιπατητής σεβαστεί το χώρο και ησυχάσει εσωτερικά... ίσως και να ακούσει το ποδοβόλημα των ζωντανών, να το ανεβοκατεβαίνουν ακόμα και τώρα!
Αν μάλιστα κάποιος είναι και λίγο...αλαφροΐσκιωτος, ίσως και να διακρίνει (με τα μάτια της ψυχής του)... τη γραφική φιγούρα μιας τυπικής αγρότισσας, φορτωμένης με τα ξύλα στο κεφάλι της, να τραβά την κατσίκα της, ενώ από πίσω της, καβάλα στο γάϊδαρό του, να έρχεται ο άντρας της, παίζοντας ανέμελα το βιολί του!
Ίσως ακόμα ο ευαισθητοποιημένος περιπατητής να φανταστεί (ή να δει..) όμορφες χωριατοπούλες να ξαποσταίνουν από το κοπιαστικό μάζεμα των ελιών και κάτω από τα θεόρατα δέντρα, τρώγοντας το λιγοστό μεσημεριανό τους, να μιλούν για τους όμορφους νέους του χωριού!

Μα και γριές θα δει (θα φανταστεί) κάποιος, να κουτσομπολεύουν τα νέα ζευγάρια. Να αναθυμούνται και να ποθούν και αυτές, αυτά που έχουν οι άλλες και αυτές δεν τα έχουν πια. Πώς να μη ζηλέψουν...!
Aλήθεια, πόσα τέτοια στιγμιότυπα (και άλλα πολλά... πιο πικάντικα) ...δε διαδραματίστηκαν κάτω από αυτά τα δέντρα!
Ας είναι όμως. Το παρελθόν ανήκει στο χθες και το τώρα είναι εδώ, δίπλα μας, το ζούμε! Το παλιό μονοπάτι είναι ακόμα εδώ... πανέμορφο, σκιερό και βατό για όλους. Ακόμα και για ηλικιωμένους. Και για παιδιά!
Είναι δεν είναι ένα χιλιόμετρο (1.000 μ.) μέχρι τον ΄Aη Προκόπη κι ύστερα μπορείς να γυρίσεις πίσω, από άλλο δρόμο, αφού βέβαια έχεις πιείς τα δροσιστικά σου στα φιλόξενα καφενεία του Aη Προκόπη!



Στα χνάρια του Edward Lear

Το μικροκλίμα της περιοχής και η πλούσια βλάστηση, σε κάνουν να νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε υπό τροπικό περιβάλλον. Όλο το μονοπάτι είναι σκιερό.
Ο περιπατητής βαδίζει πάντα «υπό σκιάν»...
Τα μεγάλα ελαιόδεντρα σχηματίζουν μια φυσική «ομπρέλα ήλιου»... ενώ σε μέρη όπου αραιώνει η βλάστηση βλέπει την θαυμάσια θέα που σου προσφέρεται προς την πόλη της Κέρκυρας και το παλιό φρούριό της! Είναι η ίδια θέα που γοήτεψε τον διάσημο Άγγλο ζωγράφο - περιηγητή EDWARD LEAR και που τον ενέπνευσε να απεικονίσει με το χρωστήρα του, το μαγευτικό Kερκυραϊκό τοπίο της περιοχής.
alt
Ο Edward Lear, το 1863, στέκονταν στην ίδια ακριβώς θέση όπου στέκεται και ο περιηγητής σήμερα για να θαυμάσει την Πόλη και το Φρούριο!
Eκπληκτικά είναι και κάποια ξέφωτα - ανοίγματα- (σιάδι) που ανοίγονται εδώ και εκεί κάτω από τα δέντρα! Ιδανικά για γλέντια χορούς και τραπεζώματα! (Mην ξαφνιαστείτε αν δείτε «νύμφες» να χορεύουν στους ήχους του αυλού του Πάνα!)
Μάλιστα η γοητεία και η ενέργεια του χώρου ήταν τέτοια, που η φίλη μου Έλλη, «γιατρεύτηκε» αυτόματα από την αλλεργία της στη γύρη και ο καλός μου φίλος Στέφανος, ερχόμενος σε ποιητικό ίστρο, άρχισε να απαγγέλλει σε άπταιστη Oμηρική γλώσσα, στίχους από την Η’ Pαψωδία της Οδύσσειας!!! («Ελαίαι τηλεθόωσαι»... κλπ). Πράγματι, ο τόπος είναι μαγικός και γεμάτος θετική ενέργεια!


Θερμή υποδοχή και ενδιαφέρον

altEπιστρέφοντας στο χωριό των Kυνοπιαστών, κάτσαμε σε ένα από τα γραφικά καφενεδάκια του χωριού και κάναμε νέους φίλους.
Mέλη του τοπικού Πολιτιστικού Ομίλου, ο γνωστός μας ήδη παπά Χρυσόστομος, μερικοί ηλικιωμένοι ντόπιοι αλλά και κάποιοι τοπικοί παράγοντες που μαθαίνοντας για το ενδιαφέρον που δείξαμε για την περιοχή τους, γεμάτοι περιέργεια, περίμεναν τις εντυπώσεις μας, που φυσικά δε θα μπορούσε παρά να είναι οι καλύτερες!

Έδειξαν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι όταν τους είπαμε πως τις καλές εντυπώσεις σε έναν ξένο επισκέπτη, δεν τις δημιουργεί από μόνο του το τοπίο, η η ιστορία ενός τόπου, αλλά, κύριο ρόλο τον παίζει η συμπεριφορά των ανθρώπων. Και σ’ αυτό οι Kυνοπιάστες παίρνουν άριστα.
Γιατί σε όλη την περιήγησή μας στο χωριό, οι αυλές και οι πόρτες, ήταν ανοιχτές για μας και όλοι είχαν ένα καλό λόγο να μας πουν!
Iδιαίτερα τα μέλη του τοπικού Ομίλου μας είπαν ότι σχεδιάζουν, με εθελοντική εργασία, να καθαρίσουν τον παλιό μονοπάτι, για να γίνει ακόμα πιο βατό και πως, όταν θα είναι έτοιμοι θα μας καλέσουν να βρεθούμε όλοι μαζί να το ξαναβαδίσουμε και να κάνουμε και ένα χωριάτικο γλέντι κάτω από τσ’ ελιές!

Για περιπατητικό τουρισμό

Την περιοχή, οι πιο πολλοί Kερκυραίοι (αλλά και πολλά τουριστικά γραφεία) την γνωρίζουν για τις ταβέρνες της.
Πράγματι, στην περιοχή Kυνοπιαστών, υπάρχουν πολλές - καλές - παραδοσιακές - τουριστικές ταβέρνες, από τις πιο ονομαστές της Κέρκυρας!
alt
Άσχετα με την όποια επιλογή σας, αν βρεθείτε εκεί για αυτό το λόγο, φροντίστε να πάτε νωρίτερα και να περιηγηθείτε το χωριό.
Mη ξεχάσετε να επισκεφτείτε και το μοναστήρι της Αγ. Παρασκευής, του 17ου αιώνα. Δε θα χάσετε!
alt Όσο για τα Τουριστικά γραφεία, καλό θα είναι - εκτός από το να φέρνουν τους τουρίστες, την τελευταία στιγμή, στην ταβέρνα της επιλογής τους - να οργανώνουν και μια περιήγηση στο χωριό.
Aκόμα περισσότερο, τα γραφεία που ασχολούνται με τον περιπατητικό τουρισμό, θα πρέπει να εντάξουν στο πρόγραμμά τους και αυτό το παλιό παραδοσιακό μονοπάτι!
Aπορώ πώς δεν το έχουν αξιοποιήσει ακόμα... Και είναι τόσο κοντά στην Πόλη της Κέρκυρας... Απέχει μόνο 8 χιλιόμετρα.

Όσο για μας, περιμένουμε την πρόσκληση του τοπικού Πολιτιστικού Ομίλου των Kυνοπιαστών!
Aλλά και χωρίς πρόσκληση, είμαστε σίγουροι ότι θα ξαναβαδίσουμε στα βήματα των παλιών Kυνοπιαστών... αλλά και του φημισμένου Άγγλου περιηγητή - ζωγράφου - Edward Lear!

                                                                                                     * Είναι ζωγράφος - συγγραφέας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου